Digitale dorpspleinen: lokale baten door lokale samenwerking
Digitale dorpspleinen: lokale baten door lokale samenwerking
Matthijs de Graaf investeerde 10 jaar lang in een vernieuwend netwerkplatform dat lokale ondernemers helpt aan meer zichtbaarheid en afzet. Dat het werkt, bewees hij in Zwartsluis met het concept “Digitaal Dorpsplein”. Om meer ondernemers en regio’s te kunnen helpen is hij partner van Society 4.0. Lees hieronder zijn verhaal. En bedenk dan: waar zou dit een oplossing kunnen zijn?
“Ik ben een dorpsjongen: geboren en getogen in Zwartsluis (Overijssel). Voor werk en studie heb ik het dorp verlaten om 16 jaar later terug te keren. Ik had inmiddels een vrouw en twee kleine kinderen. Wij kwamen in 2010 terug in mijn geboortedorp, waar de retail aan het verdwijnen was. Als de bakker en de slager verdwijnen, dan verdwijnen niet alleen gezonde basisvoorzieningen, maar krijgt ook het verenigingsleven het moeilijker. Want lokale ondernemers sponsoren vaak de muziekvereniging, de voetbalvereniging en de volleybalvereniging. Dat zijn ook belangrijke ontmoetingsplekken.
Er is de afgelopen 20 jaar steeds meer geld uit de lokale economie verdwenen. Je ziet dat mensen minder lokaal uitgeven, en meer bij de grote landelijke aanbieders. Door het gebrek aan kennis bij veel kleine lokale ondernemers zijn ze niet weerbaar en veerkrachtig genoeg om daar een antwoord op te geven. Wij besloten om onze kennis en middelen in te zetten om een platform te bouwen dat juist die kleine lokale ondernemers helpt. Zodat zij samen online gemak, service en lokale beleving kunnen bieden.”
Proeftuin Zwartsluis
“Zwartsluis was onze proeftuin. We hebben hier in 2014 de eerste lokale ondernemers aangesloten. Sindsdien hebben we veel geleerd. We weten wat een lokale ondernemer nodig heeft en hebben daar onze organisatie op ingericht. Consumenten hebben hoge verwachtingen door de ervaring met grote (inter)nationale aanbieders. Wij wilden dat ze diezelfde ervaring ook lokaal krijgen. Dan zie je dat er meer lokaal gekocht wordt.”
Eén winkelwagentje voor alle streekproducten
“Met ons platform is het heel makkelijk om het aanbod van bedrijven te clusteren op één handige plek. Je kunt dat doen met verschillende aanbieders zoals die ook op een fysieke markt staan. Maar we kunnen ze ook onderling verbinden door de webshops te koppelen. Zodat je voor alle kramen samen één winkelmandje hebt. Zo kan de consument in één keer producten van de boer, de bakker en de slager bestellen, betalen en geleverd krijgen.
Dit is het digitale dorpsplein concept. Je kunt het op lokaal niveau inregelen zoals we in Zwartsluis hebben gedaan. Maar het kan ook op regionaal, provinciaal of landelijk niveau. Technisch gezien kunnen we werkelijk in een uurtje tijd zo’n digitaal dorpsplein klaarzetten. Het moet dan alleen nog gevuld worden met leveranciers.”
Matthijs de Graaf – Stichting Digitale Dorpspleinen
“In 2018 zijn wij Stichting Digitale Dorpspleinen begonnen. Ons doel is om burgercollectieven, ondernemers, maatschappelijke organisaties, gemeenten, provincies per dorp, stad of regio (voedsel) onderling te verbinden. Zowel online als offline.
Wij geloven vooral in burgerparticipatie en de burgercollectieven zoals bij Society 4.0. Zij kunnen samen een lokale ‘hulpring’ organiseren rondom ondernemers. De marketingcommunicatie en lokale logistiek zijn enorm belangrijk. Je moet een haal- en brengservice organiseren én constant communiceren om meer streekproducten te verkopen. En je wil reststromen (voedselafval dat in de keten overblijft) bij bakkers, slagers en burgers zo georganiseerd hebben, dat het weer teruggaat naar boeren in de regio. Er moet eigenlijk weer co-creatie tussen lokale maatschappelijke partijen georganiseerd worden. Dan zorg je er ook voor dat geld langer lokaal circuleert, alvorens het verdwijnt. Hoe langer geld lokaal circuleert, hoe meer maatschappelijke baten op termijn. Dat het echt werkt, hebben we nu aangetoond in Zwartsluis.”
Lage kosten cruciaal voor lokale ondernemers
“Wij zijn klein begonnen, maar wel met een grote missie. We hebben eerst een jaar uitgetrokken om een generieke architectuur van de oplossing uit te denken. Vervolgens zijn we 3 jaar lang gaan bouwen aan de basis. Ik kom uit de e-commerce hoek en heb altijd software applicaties gebouwd. Zo weet ik: je bouwt geen villa op het fundament van een schuurtje. Als je de basis goed neerzet, dan kun je eigenlijk met relatief weinig geld een applicatie uitbouwen en beheren. Lage kosten zijn cruciaal voor kleine lokale ondernemers. Want dat zorgt voor deelname en lokale investeringskracht. Hoe meer de ondernemer overhoudt, hoe meer hij lokaal kan investeren. Dat is goed voor de werkgelegenheid, de leefbaarheid, de sociale cohesie, enzovoort.”
“Wij groeien zoals de natuur groeit. Zo kijk ik naar het leven. Je bent eerst een zaadje, dat wordt een klein plantje en inmiddels zijn we een boompje. Destijds in 2014 was nog niet iedereen klaar voor de digitalisering. Daar is een coronacrisis voor nodig geweest en nu volgt de klimaatcrisis. Wij zijn klaar voor de toekomst die in onze optiek richting lokalisering én regionalisering gaat. We kunnen vraag en aanbod lokaal en regionaal opnieuw (of: verbeterd) bij elkaar helpen brengen.”
Paradijs
“Ik woon zelf bij een natuurgebied waar ik als kind al kwam. Het is inmiddels een theater zonder toneelspelers geworden. Er zijn bijna geen vogels meer en een stuk minder leven dan vroeger. Dit is in één generatie gebeurd. De natuur is ons paradijs en we helpen het helemaal naar de knoppen. Maar ik ben nog altijd een optimist. Alle verandering begint met bewustzijn en ik zie al veel beweging. Het mooie van digitalisering is dat mensen zich snel kunnen groeperen. Wij dragen daar graag aan bij. Zodat mijn kinderen later over mij kunnen zeggen: hij heeft iets goeds gedaan.”
Meer weten? Bekijk de website van Stichting digitale dorpspleinen.
Of lees het Hernieuwd sociaal contact.
